Een buitenkans, anders kan ik de workshop van Mattijs van Bergen en Bakri Shoukeh niet omschrijven. Waar anders zou je het werk mogen aanschouwen van een echte ambachtsman?
Want dat is precies wat meneer Shoukeh is, hij beheerst het ambacht van stoffen plisseren tot in de finesse. En hij is de eerste in Nederland die een atelier heeft waar klanten terecht kunnen. Geplisseerde stoffen zijn wel het meest bekend bij het grote publiek van het witte geplooide befje dat advocaten en juristen dragen op hun zwarte toga. Daarnaast zijn er natuurlijk de bekende plissérokken, die vooral machinaal geproduceerd worden. Nee, vandaag was ik getuige van de ware ambacht van plisseren, vooral bedoeld voor de haute couture en film- en theaterkleding
Hoe werkt plisseren?
De kunst van het plisseren is me vooral bijgebleven door een filmpje over Gerard Lognon, vierde generatie plisseerder. In het filmpje laat meneer Lognon zijn uitgebreide archief zien van allerhande soorten mallen die hij heeft gemaakt. En vandaag de dag nog worden gebruikt. Plisseren is deels handwerk. De stoffen dienen tussen twee uitgestrekte kartonnen mallen te worden geplaatst. Vervolgens worden met de hand de mallen in hun oorspronkelijke vorm teruggebracht. Na het oprollen en vastbinden van de rollen met touw, worden ze in een grote stoomcabine geplaatst. Hierin wordt op hoge temperaturen de vorm van de mal in de stof geperst. Als de stof weer is afgekoeld, kunnen de mallen worden losgerold en wordt het resultaat zichtbaar. Hier in het westen kennen we alleen de accordionplooi, die zowel recht als in een cirkel gemaakt kan worden. Een plisseerder zoals Lognon kan veel meer vormen verzinnen, die in een stof kunnen worden geperst. Op deze manier kan een stof driedimensionaal worden, zoals bijvoorbeeld met een visgraatstructuur. Het maken van de mallen hiervoor is vakwerk en vereist een wiskundig en driedimensionaal inzicht.
Workshop plisseren in beeld
Zie onderstaande video's en beelden voor een impressie van het plisseren.
